Zgodnie z art. 9 ust. 3 Konwencji o prawach dziecka, dziecko ma prawo do utrzymywania regularnych stosunków osobistych i bezpośrednich kontaktów z obojgiem rodziców. Norma ta została powielona w art. 113 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów”. Powyższe kształtuje zasadę niezależności prawa do kontaktów z dzieckiem od władzy rodzicielskiej. Prawo do kontaktów to nie tylko przejaw osobistych uprawnień rodziców, lecz nade wszystko stanowi prawo dziecka.
W jaki sposób kontakty mogą być realizowane? Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Co do zasady, każdy rodzic może domagać się realizacji kontaktów zdefiniowanych w powyższy sposób.
W ramach tego wpisu należy wskazać, że jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd może ograniczyć lub zakazać ich utrzymywania. Sąd opiekuńczy może w szczególności:
1) zakazać spotykania się z dzieckiem;
2) zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;
3) zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;
4) ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;
5) zakazać porozumiewania się na odległość.
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą „zakazanie rodzicom osobistej styczności z dzieckiem może być orzeczone wyjątkowo, np. gdy utrzymywanie osobistych kontaktów rodziców w dzieckiem zagraża jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu, bądź wpływa demoralizująco na dziecko”. Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 7 listopada 2000 r. I CKN 1115/00
Istotne jest, iż ograniczenie lub zakaz kontaktów może wynikać wyłącznie z orzeczenia sądu. Arbitralne blokowania kontaktów z dzieckiem przez jednego z rodziców jest niedopuszczalne.