Po pierwsze należy przypomnieć, iż spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Koncentrując się na trzecim wariancie wskazać trzeba art. 1020 kc: spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. W zacytowanym artykule ustawodawca reguluje skutki prawne odrzucenia spadku.

 

W świetle utrwalonej linii orzeczniczej „zgodnie z brzmieniem art. 1020 KC spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, a zatem na zasadzie art. 931 par. 2 KC udział spadkowy, jaki by mu przypadł, przypada jego dzieciom w równych częściach. Art. 670 par. 1 KPC zobowiązuje sąd do badania z urzędu kto jest spadkobiercą, z czego wynika obowiązek ustalenia, czy dzieci spadkobiercy, odrzucającego spadek mają zstępnych i wezwania ich do udziału w sprawie jako spadkobierców ustawowych. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1985 r. III CRN 133/85

 

Na koniec warto zaznaczyć, iż skutkiem odrzucenia spadku przez jedynego spadkobiercę testamentowego może być dziedziczenie spadkobiercy podstawionego (art. 963 KC). Jeżeli zaś brak jest w testamencie regulacji dotyczącej podstawienia, dziedziczenie następuje według reguł ustawowych.