Tak jak zostało wskazane w poprzednim wpisie, testament jest czynnością prawną wysoce sformalizowaną. Dlatego nawet drobne naruszenie przepisów kodeksu cywilnego podczas sporządzania testamentu, może być podstawą do jego unieważnienia.
Weryfikacje ważności testamentu rozpocząć należy od analizy ogólnych zasad czynności prawnej, określonych w art. 58 k.c. Wymogi szczególne ustalone zostały w przepisach prawa spadkowego. Po pierwsze trzeba wziąć pod uwagę zdolność testowania spadkodawcy. Zgodnie z art. 944 k.c. sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych i po drugie testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela.
Dalsze konkretne przesłanki nieważności testamentu reguluje art. 945 k.c. Zgodnie z tym przepisem testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli; pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści; pod wpływem groźby. Pamiętać należy, iż na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku.
Kolejną bardzo istotną kwestią dotyczącą nieważności testamentu jest jego forma. Formę tej czynności prawnej precyzyjnie regulują przepisy art. 949-958 k.c. Istotne jest to, że naruszenie tych przepisów prowadzi co do zasady do nieważności bezwzględnej testamentu. Orzecznictwo w tym zakresie jest bardzo restrykcyjne. Na przykład zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego nieważny jest testament osoby głuchej lub głuchoniemej, jeżeli w treści sporządzonego przez notariusza dokumentu brak wzmianki o dopełnieniu przez niego obowiązku przekonania się, że treść dokonanej czynności jest dokładnie znana i zrozumiała dla testatora. Uchwała Sądu Najwyższego III CZP 36/01
Na koniec należy wskazać, iż o ważności testamentu sąd rozstrzyga w postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku. Tylko w wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest osobne powództwo o ustalenie nieważności testamentu w trybie art. 189 k.p.c.