Obowiązek wzajemnej pomocy i wierności to najczęściej podnoszone kwestie w sprawach rozwodowych. Definicja tych pojęć jest stosunkowo prosta i intuicyjna. Warto jednak przytoczy kilka orzeczeń sądowych, aby doprecyzować te zagadnienia.
Zasady współżycia społecznego (art. 5 k.c.) stawiają zachowaniu małżonków wobec siebie nawzajem i wobec rodziny drugiego małżonka większe wymagania niż postępowaniu ludzi względem siebie obcych. Dopóki małżeństwo trwa, obowiązuje małżonków wzajemny szacunek i wzajemna pomoc (art. 23 k.r.o.). Wyrok Sądu Najwyższego III CRN 182/82
Przepis art. 23 k.r. i o.p. nakłada na małżonków między innymi obowiązek wzajemnej pomocy. Ten obowiązek ma szczególne znaczenie w niepomyślnych okolicznościach życiowych, w szczególności takich jak choroba. Porzucenie małżonka w ciężkiej chorobie, a więc wówczas gdy potrzebuje on specjalnie troskliwej opieki i serdecznego współczucia z reguły spotyka się ze sprzeciwem moralnym ze strony społeczeństwa. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku I ACr 162/97
Obowiązek wierności w znaczeniu fizycznym polega na tym, iż wszelkie kontakty intymne mogą być realizowane wyłącznie względem współmałżonka. Teza ta realizuje koncepcje równoprawnego małżeństwa monogamicznego. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem jakiekolwiek czynność seksualna z inną osobą niż małżonek jest zakazana.
„Wierność wymaga ponadto zawężenia granic autonomii także w innych sprawach osobistych. Dotyczy to sfery kontaktów towarzyskich, powodując zmianę form i zakresu utrzymywania oraz wyrażania związków uczuciowych z osobami trzecimi. Obowiązek wierności nie dopuszcza więc „rozdwojenia” w sferze więzi osobistej, nawet jeżeli ograniczone jest ono tylko do płaszczyzny emocjonalnej i utrzymywania relacji o charakterze i natężeniu charakterystycznym dla małżeństwa. Niedopuszczalna zatem będzie na przykład sytuacja, w której jedynym powiernikiem męża jest inna kobieta, z którą on – pomijając w tej mierze swoją żonę – spędza wiele wolnego czasu i omawia wszystkie swoje problemy, także małżeńskie, aczkolwiek nie dochodzi pomiędzy tymi osobami do żadnych kontaktów fizycznych. Naruszeniem obowiązku wierności będzie także utrzymywanie kontaktów za pośrednictwem sieci informatycznych, takich jak Internet, w których wymiana informacji dotyczy wskazanej ekskluzywnej, intymnej sfery.” Andrzejewski Marek i in., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, wyd. II