Współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Jeżeli występuje taka wola i możliwość współwłaściciele mogą zdecydować o jej zniesieniu. W kontekście spadkobrania znamienne jest, że jeżeli cały majątek spadkowy lub poszczególne rzeczy wchodzące w jego skład stanowią współwłasność z innego tytułu niż dziedziczenie, aby realnie go podzielić należy dział spadku i zniesienie współwłasności połączyć w jednym postępowaniu.

 

W ramach wyjaśnienia podać trzeba, iż wspólność masy majątkowej w postaci spadku nabytego przez kilku spadkobierców nie stanowi współwłasności, która może być zniesiona w myśl przepisów art. 210 i n. kc oraz art. 617 i n. kpc. Jeżeli cały majątek pochodzi ze spadkobrania, podziału dokonuje się poprzez przepisy o dziale spadku, a mianowicie art. 1035 i n., art. 1070 i n. kc oraz art. 680 i n. kpc. Powyższą tezę potwierdza Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 5 czerwca 1991 r. III CRN 125/91.

 

Dodatkowo warto przypomnieć o dopuszczalności łącznego rozpoznawania żądań – stwierdzenia nabycia spadku, jego działu oraz zniesienia współwłasności. „Zgłoszenie w jednym wniosku żądań stwierdzenia nabycia spadku i jego działu, a także zniesienia współwłasności, stanowi kumulację roszczeń dopuszczalną na gruncie postępowania nieprocesowego na podstawie art. 191 w związku z art. 13 § 2 KPC. Jest jednak oczywiste, że dział spadku (i związane z nim zniesienie współwłasności) może nastąpić dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia o stwierdzeniu jego nabycia (art. 521 § 1 KPC oraz art. 1025 § 2 KC). Żądanie stwierdzenia nabycia spadku podlegało rozstrzygnięciu w pierwszej kolejności – w postanowieniu częściowym – a następnie, w postanowieniu końcowym, żądanie działu oraz zniesienia współwłasności.” Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 24 października 1995 r. II CRN 133/95